Uit: "De duivel groef een paradijs" Nanne Dorren

"Aan een landschap kleven herinneringen. Het is het domein van de herinneringen, zoals filosofen dat noemen. Herinneringen aan de eerste zoen, de dagelijkse fietstochten naar school, het jaarlijkse uitstapje met de scouting, de wekelijkse uitgaansavonden naar de plaatselijke disco.
Gevoelens en associaties komen boven bij de aanblik van een gebouw of uitzicht, bij een geur of geluid horend bij een landschap.
Dat geheel aan beelden, plaatsen en bijbehorende herinneringen vormt het decor van onze geschiedenis. Daarmee vormt het landschap een deel van onze identiteit, van ieder persoonlijk en van ons gezamenlijk. En zoals dat vaak gaat met vanzelfsprekendheden: daarvan word je je pas bewust op het moment dat ze dreigen te verdwijnen.
De meeste mensen, misschien de nuchterste rationalisten onder ons daargelaten, overvalt op enig moment in hun leven wel de behoefte om terug te keren naar het landschap of de stad van hun jeugd, of van een andere belangrijke episode in hun leven. Dat heeft niet alleen te maken met sentimentaliteit, een begrip dat vooral een negatieve bijklank heeft, maar ook en vooral met het feit dat mensen behoefte hebben aan bespiege;ing, aan het begrijpen en kunnen plaatsen van hun eigen geschiedenis, aan verzoening met het lot-om na die terugblik weer verder te kunnnen gaan.In de psychologie wordt dit het zalmeffect genoemd, naar de vis die tegen de stroom in terugzwemt naar zijn geboorteplek, om daar eitjes te leggen en vervolgens weer verder te trekken."

Ik kreeg bovenstaand boek eergister met de post van Willy en Marianne van Oase. Ik heb het dezelfde dag uitgelezen.
Het gaat over de mergelwinning in Zuitd Limburg bij het dorpje 't Rhoon. Het gaat over de geworteldheid van de bewoners van die gemeenschap en de relatieve onverschilligheid van bedrijven die de mergel willen winnen en die bondgenoten vinden in de politieke bestuurders.
Er verschijnen -met het verdwijnen van onze cultuurlandschappen- veel boeken waarin de mens in zijn/haar landschap centraal staat. Jammer genoeg moet ik wel vaststellen
dat dat meestal een teken is dat het kwaad is geschied: het landschap is al verdwenen en de daarbij behorende bewoners ook.