Deel II
tuigen staan open, kortom het leven(de) lacht mij toe.
Meer dan ooit hoeven we de natuur niet meer als vijand te zien. We hebben een redelijke zekerheid dat we te eten hebben uit die natuur. Natuurrampen en -plagen hebben we redelijk beteugeld. Kortom we zouden vreedzaam kunnen samenleven, wij als mensen temidden van die natuur.
Echter, niets is minder waar. De druk op de natuur is wereldwijd groter dan ooit. En de noodzaak daarvoor lijkt er helemaal niet te zijn.

Ik las in een tijdschrift over een boek "Weldadige weemoed".Een fotoboek van Noud Aartsen uit Best.Ik heb het besteld.
Wat ik uit artikel begreep is dat Noud Aartsen geweldig veel moeite had met het verdwijnen van het landschap van zijn jeugd. Alles werd opgeofferd aan doelmatigheid.
De rijkdom van de arme Brabantse zandgronden werd niet herkend laat staan onderkend.
Zijn wapen om dit aan de kaak te stellen was zijn fotoestel. Op die manier hield hij de mensen een spiegel voor.
Als klein jongetje heb ik genoten van de ruilverkaveling van Geenhoven, het gehucht waar ik geboren ben bij Valkenswaard. Met name de draglines -grote graafmachines- konden rekenen op mijn onverholen enthousiasme. Ik vond het fantastisch om zo'n machinist met uiterste precisie zijn machine te zien besturen. Dat wilde ik later ook worden. Het verlies aan romantisch landschap, de plekken waar ik stekelbaarsjes en salamanders ving, de eeuwenoude sfeer, de Brink, de hoeves en de kroeg; het ging wat aan mij voorbij als klein kind.
Het vervult me met nostalgie om te weten dat van dit oude cultuurlandschap niets meer rest behalve een paar lindes voor het nieuwe Chinese retaurant.
Als jongetje dacht ik dat de grote kersenboom in de boomgaard van mijn opa iets onaantastbaars had. Die zouden ze niet weg krijgen. Wat schetst mijn verbijstering toen de shovel -een graafmachne- met een klein duwtje mijn kersenboom omverduwde.
Ik was op slag een illusie armer.
Overal in de gemeente Valkenswaard waren ongebruikte stukjes land. Woeste grond, waarvoor de Heidemij was opgericht om die te ontginnen. In gebruik nemen dus.
Tegenwoordig zijn alle stukjes grond in gebruik. Zelfs woeste grond is in gebruik als natuurgebied.
Ik was altijd op pad in die `woeste natuur´. Ik genoot van de rust, de ruimte en de
mateloze afwisseling. Voor mij was deze woeste grond niet ongebruikt en onbruikbaar maar van grote waarde. En die waarde is gaandeweg mijn leven alleen maar groter geworden.
Ik snap niet dat niet alle mensen met groot respect kijken naar en omgaan met die natuur. Het lijkt erop alsof veel mensen de natuur geobjectiveerd hebben. Gereduceerd tot een ding. Er geen intrinsieke waarde in herkennen.
In mijn leven tot nu toe is al het levende steeds meer voor mij gaan leven. Ik weet er meer van, ik geniet er meer van, ik neem het levende beter waar, al mijn zin

De kuikens lopen in een ren op het grasveld. Ondanks een ruime voerbak -een plantenschaal-knoeien ze voer. Dat komt ook omdat moeder hen ze de kunst van het scharrelen voordoet. Maar het zoeken naar wurmen en insecten in de grond is iets heel anders dan het scharrelen in een bak met graan.
Dus ligt er voer omheen.En wanneer de ren verplaatst wordt levert dat weer eten op voor bijv. duiven en kauwen.
Kauwen komen altijd in een groep. Duiven vaak alleen of met twee.
Met name de Turkse tortel is zo fel dat hij/zij in zijn eentje een groep kauwen kan verjagen.

Vanochtend mijn moeder aan de telefoon. Mijn zus print mijn weblog en in geschreven vorm komt het dan bij mijn moeder. Ze vond dat ik moeilijke dingen schreef.
Ze vertelde dat de tuin een "rawazzie" was.Maar dat de (100!) aardappelplanten al bloeiden. Ze leek er wel weer wat meer plezier in te hebben.
Verder uitvoerig verslag van alle perikelen in de familie.
Vanmiddag ben ik naar (de Visser 't Hooft) school geweest. Het blijft een leuke plek.
Ze willen onze kuikens. Ook heb ik wat artikelen gekopieerd. Onder andere over Noud Aartsen een Brabantse fotograaf.

Het is heel bijzonder om te merken wat ziekte in zijn algemeenheid met je doet.
Als ik de agelopen jaren ziek zijn moet samenvatten dan ben ik tot stilstand gekomen.
Ik hoef niet meer zo veel van mezelf. Ik kan mezelf beter waarnemen. Ben milder over mijn doen en laten. Milder ook naar anderen. Zonder te verzaken dat ik allerlei vind en voor een zaak wil staan.
Eigenlijk doe ik alles heel anders en eigenlijk doe ik alles precies hetzelfde.
Het zou een zegen zijn wanneer mensen in Nederland zich meer bewust zouden zijn van de eindigheid van hun levens. Kunnen en mogen leven alsof een dag je laatste is.
Wat doet er toe en wat niet?
Ik merk dat ik heel veel plezier heb van mijn levensfilosofie tot nu toe. Met name mijn relativerende houding versus materie maakt mijn leven op dit moment veel lichter.
Ondanks dat heb ik moeite om afscheid te nemen van mijn bijenspullen, mijn houtbewerkingsgereedschappen, mijn brouwerstoebehoren. Het is prettig dat ik nog een moestuin bestier -samen met Joke- zodat mijn tuindersattributen nog even binnen handbereik blijven.

Donderdagnacht kon ik opeens niet meer goed plassen. Dat levert bij mij onmiddellijk spanning op. Door die spanning gaat het nog slechter.
's Ochtends contact met het ziekenhuis. Er is wel wat aan te doen, maar de implicaties zijn behoorlijk. Ze kunnen mijn prostaat wat wegschrapen zodat er meer ruimte ontstaat voor mijn plasbuis. Twee a drie dagen opname in het ziekenhuis.
Alles in mij verzet zich ertegen.
Ik wil gewoon kunnen doen wat ik wil met mijn lijf.
En mijn lijf werkt niet mee, laat me in de steek.

Hoe leer je mensen te genieten van een mooie tuin?
En wat maakt een tuin mooi voor eigenaren/gebruikers?
Herkenning van de functies die een tuin kan hebben/bieden lijkt me cruciaal.
En dat betekent dat een toekostige gebruiker van een tuin eerst bevraagd dient te worden op dat potentiele gebruik.

De overeenkomst tussen landschap, parken en tuinen is de kwetsbaarheid. Een hoge kwaliteit maakt onze omgeving kwetsbaar. Vooral voor ingrepen van de mens.
Handhaven van een hoge omgevingskwaliteit is alleen haalbaar bij voldoende draagvlak onder mensen. En dit draagvlak wordt gevoed door de herkenning bij diezelfde mensen van de waarde van die omgeving. Wanneer de waarde van de omgeving niet wordt onderkent is er in principe alles mee mogelijk. Wonderlijke uitvloeisels zijn dan mogelijk.
Als voorbeeld de nieuwbouwwijk waarin ik nu woon. De gegeven omgeving levert een wijk op met voor- en achtertuinen met daartussen een rijtje huizen. Voor vrijwel alle mensen levert de voor- cq achtertuin eerder een last op dan een lust.
Hoe komt dit? Op de eerste plaats omdat de functie van de tuinen eerder vertaald wordt in een bezitting -ik heb een eigen stukje grond rond mijn huis- dan in een mogelijkheid om bijvoorbeeld een eigen stempel te drukken op de wijze waarop deze stukjes grond zijn ingericht. Het verlengen van de huiskamersfeer naar de tuinsfeer en omgekeerd.
Tuinen worden dan een last en dienen onderhoudsarm of onderhoudsvrij te worden.
Deze keuze schept automatisch een dilemma. Onderhoudsvrij is de keus voor bijvoorbeeld asfalt.
Dat is weer niet aantrekkelijk en zo is de cirkel rond.
Er zijn een aantal voor de hand liggende redenen waarom mensen niet uit het ik-heb-een-tuin-dilemma (of de-tuin-heeft-mij-dilemma) komen.
Op de eerste plaats een gebrek aan tijd. Een tuin vergt dat je je ermee verbindt. Dat vergt vrijwel dagelijks even tijd. Dat kun je als ontspanning of als genieten ervaren, maar ook als een verplichting.
Op de tweede plaats vergt een tuin kennis. Geen instantkennis, maar een geleidelijk aan ingroeien in de eigenschappen en kwaliteiten van de plek en zijn planten en dieren.
Op de derde plaats vraagt een tuin ontwikkelingstijd. Een mooie tuin moet rijpen en daarvoor is tijd nodig.
Op de vierde plaats moet de meerwaarde van een mooie tuin onderkent en herkent worden. Zoniet dan wennen mensen aan een tuin die volledig van bestrating is voorzien en weten na verloop van tijd niet meer wat ze missen en realiseren zich niet wat er misschien mogelijk is in plaats van die verharding.
Er vind geen afweging meer plaats, omdat de ervaring die vergelijken en kiezen mogelijk maakt ontbreekt.
En zo hoorde ik in mijn leven maar al te vaak dat mensen ook wel een van mijn tuinen wilden, maar dat dat onhaalbaar zou zijn.
En zo is de cirkel rond.

Gaaf landschap aan de rafelrand van de grote stad Amsterdam.

  

  

Vanochtend telefoon van mijn uruloog dat de foto van mijn rechterheup niets verontrustend heeft opgeleverd. Maar verontrustend of niet, gammel blijft die heup.
Ik las een prachtige column van Eef Arnolds over harmonie; dat hem aan het hart ging dat het landschap zo veranderde. Met name had hij het gevoel dat de menselijke maat niet meer maatgevend voor de landschapsinrichting was. Dat lijkt me een understatement.
Sinds idee, ontwerp, aanleg en beheer van het landschap door heel verschillende (vak)mensen wordt gedaan, is er sprake van versnippering en egotripperij. De relaties, de samenhang, de zorg voor het kwetsbare in het landschap zijn zoek.
Niemand lijkt meer verantwoordelijkheid te (durven) nemen voor het geheel en de samenhang.
Wat kun je daar aan doen?
Laten zien hoe kwetsbaar zulke landschappen zijn, maar ook hoe waardevol. En zei iemand al niet in een ver verleden dat alles van waarde weerloos is?

Vandaag op pad met een groep Denen olv Marijke Zwaan langs een aantal projecten. Eerst Lanxmeer in Culemborg en vervolgens de Slatuinen in Amsterdam. Tussentijds een heerlijke lunch op de stadsboerderij Caetshage.
Morgen de Bikkershof, Griftpark en Strowis met 's avonds een maaltijd in Deeg.
Vermoeiend maar heel leuk.

Wat een prachtig uitzicht. Met name op de huisjes langs de Ringvaart.

  

  

Ik had gister in Utrecht op zolder geklust. Het indikken/opruimen/verkoopbaar maken van mijn gereedschappen en aanverwante.
Vannacht kon ik niet slapen. Blijkbaar had ik in mijn enthousiasme te veel van mijn bb (broze body) gevergd. Jammer. Want ik heb er ontzettend van genoten, om weer zo te meubelfrobelen op zolder.
Het gaat me ook aan het hart mijn in een lange tijd bijelkaargezochte verzameling uiteen te zien vallen.
Vooral de antieke en oude gereedschappen zijn prachtig.

De heemtuin op de Bikkershof is nu op zijn mooist. Lekker ruig en subtiel vaak vlak naast elkaar.
Ga morgen met een groep Denen met de bus naar Culemborg en daarna weer terug naar Amsterdam naar de Slatuinen. Leukleukleuk.

Tineke maakte bijgaande foto van onze bruine kip waarvan een van de vier kuikens parmantig door een vleugel piept.

  

Vandaag op spreekuur in het ziekenhuis. Na de bestraling van mijn onderrug en heup gaat het weer wat beter. Ik kan in ieder geval weer normaal lopen. Wel heb ik last van jeuk, met name op mijn rug. Verder lijkt het net of ik een holte heb achter mijn navel. Soms voelt dat ook onprettig. Ik denk een gevolg van de bestraling. Tot slot heb ik pijn in mijn borsten. Ze zijn ook wat groter geworden. Gevolg van de testosteronremmers en ook van het stoppen met Tamoxifan een middel tegen pijnlijke borsten. Ik ben ermee gestopt omdat dat mogelijk oorzaak was van de jeuk. Net als mogelijk Omnic -een middel om het plassen soepeler te laten verlopen- dat doet en deed. Ook mee gestopt en ik kan redelijk plassen, alleen niet als ik gespannen ben, en daarvoor doe ik haptotherapie.
Ik merk dat de spanning voor het bezoek aan het ziekenhuis minder groot is. Het is toch al slecht en wat slechter kan er dan nog wel bij.